Een van de wijze lessen die Willem kwam brengen, was die van het ‘kleiner groeien’. “Doorgroeien is dom” legde hij uit aan de hand van een haiku van Matsuro Basho (1644-1494) over de essentie van het bestaan:
“Wanneer je goed kijkt
bloeit er een herderstasje
onder de heining”.
De blaadjes van het herderstasje, een onopvallend bloemetje dat graag groeit op stille plekjes, volgen een universeel groeipatroon: eerst van klein naar groot, en dan weer terug naar klein, liet Willem zien. Dat laatste blijkt een voorwaarde te zijn voor bloei. “Na de fase van groei volgt een fase van rijping, zoals we dat noemen in de biologie. Pas daarna is in het plantenrijk bloei mogelijk. Dus: kleiner groeien doet bloeien.”
Natuurlijke grenzen
Willem ziet een duidelijke parallel met onze eigen ontwikkeling als mens. “Eerst verzamelen we kennis en materiële zaken: een opleiding, een woning, een relatie. Dan, zo rond ons 35ste , komt er een moment dat we ons afvragen: is dit het nou? We gaan ons richten op wat werkelijk belangrijk voor ons is. Ballast laten we achter ons, we leren bepalen waar de grens ligt tussen wat bij ons hoort en wat de buitenwereld van ons verwacht. We bereiken een bloeiende vorm van autonomie. Organisaties, en de samenleving als geheel, zouden ook rekening moeten houden met de natuurlijke grenzen aan groei. ”
Metamorfoses
Fascinerend is het om te zien hoe metamorfoses in de planten- en dierenwereld leiden tot een nieuwe, hogere verschijningsvorm van hetzelfde wezen. Als jongetje sneed Willem een pop van een vlinder open: zat de rups daar nog in? Was er al een vlinder? Of huisde er een soort tussenvorm in deze cocon? De kleine Willem vond niks dan snot in de pop.
Mooi weetje: een ander woord voor de cocon waar in de transformatie van rups naar vlinder plaatsvindt, is chrysalide, afgeleid van hetzelfde woord als crisis, wat feitelijk ‘het vellen van het juiste oordeel’ betekent. Symbolischer wordt het niet. Het helpen van een vlinder die zich worstelend ontpopt, zoals Willem in zijn jongensjaren ook probeerde, bleek niet de bedoeling van de natuur: de vlinder stierf. Een belangrijke les voor coaches: je kunt een ander de weg wijzen, maar ieder moet zijn eigen kracht ontwikkelen.
Bloei betekent niet het mooie begin van het naderende einde; bloei is net zo goed een onderdeel van de natuurlijke levenscyclus. Na groter groeien, kleiner groeien en bloeien komt stuifmeel vrij. Daarmee kan de cyclus zich elders opnieuw gaan herhalen. Dat is ook waar wij als CALL voor staan. Binnen onze eigen organisatie, en bij de organisaties die we ondersteunen om de eigen kracht verder te ontwikkelen.
Willem Beekman