Boekverslag: Een vlecht van heilig gras

6 juni 2025 | Boekverslag

Een tijdje terug mocht ik het Natuurblok van CALL Leadership begeleiden. Dit is het eerste jaar dat dit blok aan de opleiding is toegevoegd.
In onze westerse levensstijl zijn wij ver van de natuur af komen te staan en lijken we ervan uit te gaan dat alles maakbaar is. Niets is minder waar.

De doelstelling van het Natuurblok binnen CALL Leadership is om vanuit de invalshoek van de natuur inzicht te geven in ons leiderschap en de impact daarvan op de wereld. Puttende uit de kennis en gebruiken van vele Natuurvolkeren onderzoeken we in dit blok ons persoonlijk leiderschap, door te kijken naar wat de natuur ons voorleeft. Meebewegen met het ritme van de seizoenen geeft rust en creëert een leven in harmonie met de natuur.

Vlecht van Heilig Gras

Het boek “Vlecht van Heilig Gras” (originele titel: Braiding Sweetgrass) van Robin Wall Kimmerer sluit perfect aan bij leiderschap waarbij de natuur als spiegel dient. Kimmener laat ons zien hoe wij in harmonie met de natuur leiding kunnen geven aan ons leven. Met de natuur als partner en niet als tegenstander of ondergeschikte.

Kimmerer, bioloog en lid van de Potawatomi stam, neemt ons mee op een reis door de natuur en verweeft actuele wetenschap met inheemse wijsheid. Het boek is opgebouwd uit een reeks essays die de verschillende manieren onderzoeken waarop inheemse volkeren en moderne wetenschappen de natuur benaderen. Kimmerer deelt haar eigen ervaringen, zowel als wetenschapper, als als inheemse persoon. Ze laat zien hoe deze twee perspectieven elkaar kunnen aanvullen in plaats van met elkaar in tegenspraak zijn.

Sweetgrass

Centraal in het boek staat de symboliek van het zoetgras (sweetgrass), een plant die heilig is voor veel inheemse gemeenschappen. Dit heilige gras fungeert als metafoor voor de bredere boodschap over respect, geven en ontvangen in de relatie tussen mensen en natuur. In een van de krachtigste verhalen uit het boek legt Kimmerer uit hoe zoetgras moet worden ‘gevlochten’ — een taak die geduld, zorg en verbinding vereist, maar die tegelijkertijd een diepe betekenis en wijsheid biedt.
Drie belangrijke thema’s
Aan de hand van drie belangrijke thema’s laat Kimmerer ons kennis maken met hoe de natuur ons leiderschap voorleeft:

  • Verbondenheid met de natuur
– Het boek toont ons nadrukkelijk dat de natuur niet iets is dat we bezitten of exploiteren, maar iets waar we deel van uitmaken. In ons westerse denken zijn we ons veel gaan toe-eigenen wat geen bezit van ons is. Zo ook de natuur. Het boek nodigt ons uit om onze kijk op de natuur te herzien en een hernieuwde verbinding te maken met de aarde, met respect voor alles wat leeft.
  • Inheemse kennis en wetenschap
- In de loop van de eeuwen is de westerse samenleving steeds verder af komen te staan van wat de natuur ons voorleeft. Het boek laat zien hoe inheemse wijsheid vaak nog diepgaande kennis bevat over ecosystemen en hoe deze inzichten kunnen bijdragen aan een samenwerking met de natuur. Wanneer we de natuur zien als partner, als gelijke, draagt dit bij aan een respectvolle vorm van leiderschap aan onszelf en aan de wereld.
  • Dankbaarheid en geven – Inheemse volkeren hebben een diepgaand besef van het belang van dankbaarheid. Het gaat zeker niet alleen om dankbaarheid voor de economisch waardevolle zaken. Misschien zelfs juist niet. Het gaat vooral om dankbaarheid voor de natuurlijke wereld die ons dagelijks voedt en ondersteunt. Kimmerer laat ons in haar boek zien dat we veel meer kunnen leren door te geven en door samen te werken met de natuur in plaats van haar tegen te werken.

Boodschap

Het boek “Vlecht van Heilig Gras” roept ons op om de natuur weer in te sluiten in ons dagelijks leven; het is een oproep tot reflectie, herstel en respect. Kimmerer biedt ons een nieuw perspectief op hoe we onze relatie met de aarde kunnen herstellen. Een nieuw perspectief gebaseerd op oude kennis en gebruiken, en op wederzijds respect tussen mens en natuur.

CALL Leadership

De boodschap van Vlecht van Heilig Gras is helder en krachtig: we moeten leren om samen te werken met de natuur. Haar respecteren en haar wijsheid omarmen om een betere toekomst voor onszelf en voor de planeet te creëren.
Met de natuurmodule in CALL Leadership hopen wij deze visie verder uit te dragen.